Permanent Account Number PAN : पॅन किंवा स्थायी खाते क्रमांक (Permanent Account Number PAN), केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळाच्या देखरेखीखाली प्राप्तिकर विभागाद्वारे प्रत्येक करदात्याला वाटप केलेली एक अद्वितीय 10-अंकी अल्फान्यूमेरिक ओळख आहे.
हे ओळखीचा पुरावा म्हणून देखील काम करते. आर्थिक व्यवहारांसाठी पॅन अनिवार्य आहे. जसे की करपात्र पगार किंवा व्यावसायिक शुल्क, विनिर्दिष्ट मर्यादेपेक्षा जास्त मालमत्तेची विक्री किंवा खरेदी, म्युच्युअल फंड खरेदी करणे आणि बरेच काही आर्थिक व्यवहार करताना पॅन कार्ड आवश्यक आहे.
आर्थिक व्यवहारांचा मागोवा घेण्यासाठी युनिव्हर्सल आयडेंटिफिकेशन की (Universal Identification Key) वापरणे हा पॅनचा प्राथमिक उद्देश आहे. ज्यामध्ये करचोरी रोखण्यासाठी करपात्र घटक असू शकतो. संपूर्ण भारतातील पत्त्याच्या बदलामुळे पॅन क्रमांकावर कोणताही परिणाम होत नाही.
पॅन कार्ड कोणाला मिळू शकते
भारतात करपात्र उत्पन्न मिळवणारी कोणतीही व्यक्ती. परदेशी नागरिकांसह. जे इथे कर भरतात (Tax Deposit) जो कोणी व्यवसाय चालवतो (Be it Retail, Service or Consulting) ज्यांची एकूण विक्री, उलाढाल किंवा मागील आर्थिक वर्षातील एकूण रु.5 लाखांपेक्षा जास्त आहेत.
अर्ज कसा करायचा?
तुम्हाला लागू असेल म्हणून ‘फॉर्म 49A’ किंवा ‘फॉर्म 49AA’ वापरा! आणि Incometaxindia.gov.in या वेबसाइटवर अधिक माहिती मिळवा.
आयकर विभाग किंवा नॅशनल सिक्युरिटीज डिपॉझिटरी लिमिटेड (NSDL) च्या वेबसाइटवरून तुम्ही कोणत्याही शहरातील पॅन कार्ड कार्यालयांचे स्थान शोधू शकता.
तुम्हाला ओळख आणि पत्त्याच्या पुराव्याच्या प्रती (पॅन क्रमांक प्रमाणपत्र) आवश्यक असतील. रोख, धनादेश किंवा डिमांड ड्राफ्ट वापरून पेमेंट केले जाऊ शकते.
तुम्ही आय-टी विभाग किंवा NSDL च्या वेबसाइटद्वारे देखील ऑनलाइन अर्ज करू शकता. तुम्ही ऑनलाइन अर्ज करत असाल तर (Pan Card Online Application) त्यामुळे प्रक्रिया शुल्क नेट बँकिंग, क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे भरता येते.
पॅन नंबर का आवश्यक आहे?
प्रत्यक्ष कर भरण्यासाठी, आयकर रिटर्न भरण्यासाठी, विशिष्ट व्यवहारांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी जसे की रु. 5 लाख किंवा त्याहून अधिक देय असलेल्या दरापेक्षा जास्त दराने कर कपात टाळण्यासाठी विक्री किंवा मूल्याच्या स्थावर मालमत्तेची खरेदी, विक्री किंवा दुचाकीशिवाय इतर वाहन खरेदी करणे, हॉटेल किंवा रेस्टॉरंटला एकावेळी 25000 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम भरणेसाठी पॅन कार्ड आवश्यक आहे.
तसेच रोखे मिळविण्यासाठी भारतीय रिझर्व्ह बँकेला 50,000 रुपये किंवा त्याहून अधिक रकमेचे पेमेंट, रोखे किंवा डिबेंचर्स प्राप्त करण्यासाठी कंपनी किंवा संस्थेला 50,000 रुपये किंवा त्याहून अधिक रकमेचे पेमेंट, शेअर्स 50,000 रुपये किंवा त्याहून अधिक रकमेचे पेमेंट कंपनीला प्राप्त करण्यासाठी, कोणतीही म्युच्युअल फंड खरेदी करण्यासाठी, कोणत्याही एका बँकिंग संस्थेमध्ये 24 तासांच्या आत रु. 50,000 पेक्षा जास्त रक्कम जमा करायची असेल तर, सराफा कडून 5 लाखांपेक्षा जास्त रक्कमचे दागिने खरेदी करायचे असतील तर पॅन कार्ड असणे आवश्यक आहे.
