AGNIPATH SCHEME ARMY COMES OUT WITH TERMS AND CONDITIONS: अग्निपथ मिलिटरी रिक्रूटमेंट स्कीम अंतर्गत सैन्यात सामील होऊ इच्छिणाऱ्या संभाव्य अर्जदारांसाठी भारतीय लष्कराने रविवारी अटी व शर्ती आणि संबंधित तपशील जारी केले.
‘अग्निवीर’ भारतीय लष्करात एक वेगळे स्थान निर्माण करतील, असे लष्कराने म्हटले आहे. हे इतर कोणत्याही विद्यमान रँकपेक्षा वेगळे असेल आणि ते कोणत्याही रेजिमेंट आणि युनिटमध्ये पोस्ट केले जाऊ शकतात.
गोपनीयता नियम
विधानात म्हटले आहे की चार वर्षांच्या सेवेच्या कालावधीत ‘अग्निवीरांना’ प्राप्त केलेली वर्गीकृत माहिती अधिकृत गुप्त कायदा, 1923 अंतर्गत कोणत्याही अनधिकृत व्यक्ती किंवा स्त्रोतांसमोर उघड करण्यास मनाई केली जाईल.
या योजनेनुसार, वैद्यकीय क्षेत्रातील तांत्रिक केडर वगळता भारतीय सैन्यात अग्निवीर म्हणून कार्यकाळ पूर्ण केलेल्या सैनिकांसाठीच नियमित केडरमध्ये सैनिकांची नोंदणी उपलब्ध असेल.
सेवा सोडण्याची तरतूद
अटी पूर्ण होण्यापूर्वी अग्निवीरला स्वत:च्या विनंतीवरून सैन्य सोडण्याची परवानगी नाही, असेही त्यात म्हटले आहे. तथापि, बहुतेक अपवादात्मक प्रकरणांमध्ये, या योजनेंतर्गत नोंदणीकृत कर्मचार्‍यांना सक्षम प्राधिकार्‍याने मान्यता दिल्यास मुक्त केले जाऊ शकते.
14 जून रोजी जाहीर झालेल्या अग्निपथ योजनेत 17 ते 21 वयोगटातील तरुणांना केवळ चार वर्षांच्या कालावधीसाठी भरती करण्याची तरतूद आहे.
त्यातील 25 टक्के तरुणांना आणखी 15 वर्षांसाठी राखून ठेवली जाईल. सरकारने नवीन सुधारणा करून 2022 मध्ये भरतीसाठी कमाल वयोमर्यादा 21 वरून 23 वर्षे केली आहे.
भरती कोणत्याही दलात होऊ शकते
नवीन योजनेंतर्गत भरती होणारे कर्मचारी ‘अग्नीवीर’ म्हणून ओळखले जातील. लष्कराने म्हटले आहे की नवीन भरती लष्करी कायदा, 1950 च्या तरतुदींच्या अधीन असेल.
त्यांना जमीन, समुद्र किंवा वायू कुठेही तैनात केले जाऊ शकते. लष्कराने सांगितले की “अग्निवीर” त्यांच्या सेवेदरम्यान त्यांच्या गणवेशावर “विशेष चिन्ह” धारण करतील. या संदर्भातील तपशीलवार सूचना स्वतंत्रपणे जारी केल्या जातील.
लष्कराने सांगितले की, संघटनात्मक आवश्यकता आणि धोरणांच्या आधारावर, ‘अग्निवीर दलाला’, प्रत्येक तुकडीत त्यांचा कार्यकाळ पूर्ण केल्यानंतर, नियमित केडरमध्ये नावनोंदणीसाठी अर्ज करण्याची संधी दिली जाईल.
या अर्जांवर लष्कराकडून त्यांच्या कार्यकाळातील कामगिरीसह वस्तुनिष्ठ निकषांवर आधारित केंद्रीकृत पद्धतीने विचार केला जाईल.
अग्निवीर दलाच्या प्रत्येक विशिष्ट तुकडीच्या 25 टक्क्यांहून अधिक त्यांची चार वर्षांची नियुक्ती पूर्ण झाल्यानंतर नियमित केडरमध्ये नोंदणी केली जाईल.
नियमित कर्मचार्‍यांसाठी आणखी 15 वर्षे संधी
नियमित केडर म्हणून नोंदणीकृत अग्निवीर दलाला पुढील 15 वर्षे सेवा देणे आवश्यक आहे. ते सध्याच्या सेवा अटी आणि नियमांनुसार (कनिष्ठ आयोग अधिकारी/ तर रँक) नियंत्रित केले जातील, असे निवेदनात म्हटले आहे.
लष्कराचे म्हणणे आहे की, अग्निवीरांना त्यांचा चार वर्षांचा कार्यकाळ पूर्ण केल्यानंतर त्यांना पुन्हा निवडण्याचा अधिकार राहणार नाही किंवा दावा करता येणार नाही.
नावनोंदणी प्रक्रियेचा एक भाग म्हणून, प्रत्येक ‘अग्नीवीर’ने ‘अग्निपथ’ योजनेच्या सर्व अटी व शर्ती औपचारिकपणे स्वीकारल्या पाहिजेत.
18 वर्षाखालील कर्मचार्‍यांसाठी, नोंदणी फॉर्मवर पालक किंवा पालकांच्या स्वाक्षरीची आवश्यकता असेल. अग्निवीर नियमित सेवेसाठी 90 दिवसांच्या तुलनेत वर्षात 30 दिवसांच्या रजेसाठी पात्र असेल. वैद्यकीय सल्ल्यानुसार वैद्यकीय रजा मंजूर केली जाईल.
आर्थिक लाभ कसा मिळवायचा
अग्निशमन दलाच्या मासिक पगाराच्या 30 टक्के रक्कम सक्तीने कॉर्पसमध्ये जमा केली जाईल. तेवढीच रक्कम सरकार देणार असल्याचे लष्कराने म्हटले आहे.
कार्यकाळ पूर्ण झाल्यावर, भारत सरकारकडून 5.02 लाख रुपये रक्कम जुळवली जाईल. तसेच 10.04 लाख रुपयांची रक्कम आणि जमा झालेले व्याज अग्निवीरांना दिले जाईल.
ज्या अग्निवीरांची नंतर भारतीय सैन्यात नियमित केडर म्हणून नावनोंदणीसाठी निवड केली जाईल. त्यांच्या बाबतीत त्यांना देण्यात येणार्‍या सेवा निधी पॅकेजमध्ये केवळ त्यांच्या जमा व्याजासह त्यांचे योगदान रक्कम समाविष्ट असेल,” असे लष्कराने म्हटले आहे.
अग्निवीर दलाने त्याच्या/तिच्या विनंतीनुसार त्याची मुदत संपण्यापूर्वी सेवा सोडल्यास, व्यक्तीचे सेवा निधी पॅकेज तारखेसह, लागू व्याजासह दिले जाईल, अशा परिस्थितीत, कोणतेही सरकारी योगदान मिळणार नाही. मात्र निधी पॅकेजचा हक्क असेल,” असेही म्हटले आहे.
